M


Results for "M"

Dictionary of Economics

ANONİM ORTAKLIK

(Dictionary of Economics) :
Belirli bir ünvana sahip ana sermayesi belirli paylara bölünmüş olan, borçlarından dolayı yalnız mal varlığı ile sorumlu olan tüzel kişiliğe sahip ticaret ortaklığıdır. Anonim şirketlerde ortakların sorumluluğu taahhüt ettikleri sermaye miktarı ile sınırlıdır.Anonim ortaklık çok sayıda pay sahibinin katılmasına ve büyük kapitallerle çalışmaya ulgun bir girişim tipidir. Birçok bir alt sınır koymaktadır. Türkiye, Almanya ve Avusturyada ortaklıklar ani ve tedrici olarak kurulabilir. Ani kuruluşta sermayeyi oluşturan payların tümü kurucular tarafından taahhüt edilir. Halka açık anonim ortaklıklarda ise tedrici kuruluş biçimi benimsenir. (Ayrıca bk. Ticari Ortaklıklar, Ani Kuruluş, Tedrici Kuruluş)
Dictionary of Economics

ANTAGONİZM TEORİSİ

(Dictionary of Economics) :
Bu teoriye göre gelirlerin palyaşılmasında, emek ve sermaye birbirine rakip durumdadır. İşçinin emeğinden daha fazla yarar elde edebilmesi, işvereni kardan fedakarlıkta bulunmasına bağlıdır. Emek ile sermaye arasındaki antagonizm ricardo tarafından incelenmiştir. Ricardo$ya göre kar ve ücretten birinin payına kısıntı yapmaksızın diğerinin payını yükseltmek olanaksızdır.John Stuart Mill de emek ve sermayenin çıkarları arasında kesin bir antagonizm bulunduğunu ileri sürmüştür. Karl Marx antagonizm durumunu etraflı bir şekilde incelemiştir.Paul Leroy-Beaulieu ise antagonizmin iddia edildiği kadar kesin olmayacağını ve iki tarafın çıkarları arasında bağdaşmazlık bulunmadığını kanıtlamaya çalışmıştır. (Ayrıca bk. Karl Marx, Sosyalizm, Devrimci Sosyalizm, Artı Değer, Toplusözleşme, Grev)
Dictionary of Economics

ANTİDAMPİNG VERGİ

(Dictionary of Economics) :
Yabancı ülkelerin haksız rekabetine karşı bir korunma önlemidir. Her ülke uyguladığı gümrük vergileri ile kendi mallarını dış rekabetten korur. Bu korumanın temeli yabancı ürünlerin yerli ürünlere göre belirli bir fiyat üstünlüğüne sahip olmalarını önlemektir.Bazı ülkeler ihraç ürünlerine gizli ya da açık bir takım primler vermekle ve ihraç ürünleri için değişik ve gerçekte olduğundan çok daha düşük bir maliyet hesaplamaktadırlar. Böylece söz konusu ülkeler başka ülkelerin gümrük duvarlarına kolayca ulaşabilmekte ve oralarda kendi ürünlerini yerli ürünlere göre daha ucuza satma olanağına sahip olmaktadırlar. Bunun sonucunda uygulanan gümrük tarifeleri yerli ürünleri koruma açısından yetersiz düzeyde kalır. Korumayı yeniden sağlamak için yabancı ülke mallarında ortaya çıkan fiyat azalmasına eşit bir ek gümrük vergisi ya da başka bir vergi koymak gerekir. Bu ek vergi Antidamping Vergi olarak adlandırılır ve normal olarak diğer ülke yarattığı haksız rekabetten vazgeçince kaldırılır.Türkiyede, dampingli fiyatlarla ithal edilen malların yurt içi sanayi dallarında maddi zarara yol açmasını engellemek amacı ile 1.7.1989 tarihli, ithalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun çıkarılmıştır. Bu yasa çerçevesinde Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı, yurt içi sanayi dallarının damping iddiasında bulunmaları durumunda dampingli ithalatı izlemeye alır. Damping iddialarının kesinleşmesi durumunda bir anti-damping vergisi ya da telafi edici vergi konulabilir. (Ayrıca bk. Damping, Gümrük Tarifeleri, Gümrük Vergileri)
Dictionary of Economics

AQUİNO’LU THOMAS (Thomas Aquinas)

(Dictionary of Economics) :
İtalyanın Aquino şehrinde doğduğundan bu adla anılmıştır. 1225;1274 yıllarında yaşamıştır. İktisadi ve sosyal fikirlerini de içine alan en tanınmış eseri Summa Theologicadır. Aquinolu Thomas, mülkiyeti haklı ve meşru görmekle birlikte mülkiyeti kullanmanın fakirleri de görüp gözetmek şeklinde düzenlenmesine taraftardır. Aquinolu Thomas fiat ve faiz konuları ile de ilgilenmişti. Fiat konusunda ileri sürdüğü görüş Aristodan beri bilinen adil fiyat fikridir. Üretici ve satıcı Aquinolu Thomasa göre, emeğini karşılayarak ve üyesi bulunduğu sosyal statünün uygun biçimde yaşamasına olanak sağlayacak olan bir fiyat ile yetinmeledir. Daha fazlası adil olmayan haksız kazanç sayılır. (Ayrıca bk. Skolastikler Adil Fiyat, Aristo)
Dictionary of Economics

ARA MALLAR

(Dictionary of Economics) :
Üretim faaliyeti sırasında nihai malları elde etmek için kullanılan yarı amül ve mamüllerdir. Ara mal karma değer sağlayıcı son operasyonla nihai mal niteliğini alır. (Ayrıca bk. Ara Talep, Nihai Talep, Input Outbut Analizi)