TURANCILIK [İng. Pan-Turcism]:

Results for "TURANCILIK [İng. Pan-Turcism]:"

Sociological Dictionary

TURANCILIK [İng. Pan-Turcism]:

 (Sociological Dictionary) :
Zaman zaman ön plâna çıkarılan, bazen de suçlanan, bazı çevrelerin sıfatı olarak fikir hayatımızda yer etmiş bir kavram ve fikir haketidir.Özellikle, Ziya Gökalp'in fikirlerini gerektiği gibi kavrayamayanlar, peşin hükümle bu eserlere yaklaşanlar, önce Anadolu'da, daha sonra Oğuz Boyları arasında ve nihayet Dünya Türklüğünün kültürel birliğini, işbirliği ve dayanışmasını ifade eden bu kavrama ve akıma soğuk bakmışlardır. Sadece soğuk bakmakla da kalınmamış, resmî çevrelerce suçlanmış, hatta Turancılık 1944 Olaylarında olduğu gibi yargılanmıştır. Bu dönemde yargılananlar arasında Zeki Vilidi Togan, Hikmet Tanyu, Nihal Atsız, Necdet Sançar, Reha Oğuz Türkkan, Alparslan Türkeş, Sait Bilgiç, Muzaffer Eriş gibi isimler yer almıştır. Resmî kanalda zaman zaman alevlenen bu karşı eğilim yıllardır Anadolu dışında yaşayan Türk topluluklarıyla soydalarımızla ve akrabalarımızla Osmanlı beşerî coğrafyası ile yakın temas imkânlarını zorlaştırmış, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra ortaya çıkan yeni yapılanmaya intibakımızı önlemiş ve geciktirmiştir.Z. Göklap'de (Bkz. Gökalp, Z.) ifadesini bulan Turancılık, sadece coğrafî bir alanda ve maddî bir toprak parçası ile ilgili değildir. Bunlar asıl olan kültür birliğinin sadece bir zarfıdır. Turancılık, Türk'ün bulunduğu farklı coğrafî alanlar arasındaki fizikî mesafenin uzaklığına rağmen sosyal mesafeyi kapatmak ve daraltmaktır. Bugün 21. Asra girerken anlaşılması gereken özelliği ise, tek bayrak ve tek devlete geçmeye ihtiyaç duymadan, Kırım Tatar Türkü Gaspıralı İsmail'in de veciz bir şekilde belirttiği gibi (Bkz. Gaspıralı, İ.) dilde, fikirde, işde birlik arayışıdır. BM'de ne kadar fazla Türk Devleti bulunursa ve Türkiye bunlarla ne ölçüde ilişkilerini geliştirirse, Türkiye ve Türk Dünyası bundan kârlı çıkabilir.Bu fikrin ortaya çıkışının tabii ki tarihî boyutu vardır. Osmanlıcılık ve İslâmcılık akımlarının yanısıra, Kırım Savaşı'nda yeniden rusya'nın, 1856'da Paris Barış Antlamasını imzalamasını müteakip Orta Asya'ya ve Kafkaslara yöneldiği görülür. Rus ordularının istilası bölge kavimlerinin Türk ve Müslüman olmaları Osmanlı aydınlarının dikkatini çeker. Bu toplulukların aydınlarının yaktığı millî istiklâl ve mülkiyetçilik meşaleleri Anadolu'dan da hissedilir olmuştur. Hatta bazılarının (Hüseyinzâde Ali, Ahmet Ağaoğlu, Yusuf Akçura vb.) Türkiye'ye gelmeleri bu akının hızlanmasıda sebep olmuştur. (Bkz Akçura, Y., Arsal, S.M.)O zamanlar Türkiye'de Ahmet Vefik Paşa'nın Orta Asya Türklerinin tarihi ile ilgili Ebulgâzi Bahadır Han'ın "Secere-i Türkî" adlı eserini Çağatay Türkçesinden Türkiye Türkçesine çevirmesi, Yeni Osmanlılardan Ali Suavi'nin Paris'de Hive Hanlığı ile ilgili bir kitapçık hazırlaması, Ulûm Gazetesinde "Türk" başlıklı makale hazırlaması, Askerî Mektepler Nâzırı Süleyman Paşa'nın Askeri İdadiler için 1879'da bastırdığı "Tarih-i Âlem" de Türk tarihini ele alması, daha sonra Mehmet Emin Yurdakul'un 1897'de Osmanlı-Yunan Savaşı dolayısıyla yazdığı "Gence Giderken" şiirinde "Ben bir Türküm, dinim, cinsim uludur" mısraları Turancılık hareketini ateşlemiştir. Başta, Osmanlıcı oan ittihat ve Terakki Cemiyeti mensuplarının, Abdulhakim'i 1908'de İkinci Meşrutiyet'e zarlamalarından sonra, gayrimüslim ve kendini Türk hissetmeyen bazı unsurların faaliyetleri, Osmanlı Meclisindeki Türk düşmanı tutumları karşısında bu fikre sarıldıklarını görüşüyoruz. Ahmet Rıza Bey'in Paris'de sürgünde bir kitabında ilk ittihadçılardan olarak Türklükle iftihar etmesi ve Ziya Gökalp'in "Türkçülüğün Esasları" kitabında bu fikirleri sistemleştirmesi, ayrıca çeşitli makalelerinde ele alması, harekete ayrı bir hız kazandırmıştır. Daha önce de iade ettiğmiz gibi, Türk ülkelerinden anadolu'ya göçen Türk aydınlarının da katları büyük olmuştur. Daha sonra birçok İslâmcı akımına mensup değerli ve samimi insanın -Mehmet Akif gbi kavmiye taassubunun Türk olarak kendini hissetmeyen insanlardan geldiğini farkederek 1910'da Arnavutların ardından da Arapların- tavır ortaya koydukları görülmüştür. Daha sonra, Türk Ocakları hareketi ile gelişen ve genişleyen tesir alanı ile Turancılık, Çanakkale Müdafaasında ve Anadolu'nun emperyalist ülkelerden kurtarılmasında temel harekete geçirici olmutur. Yakın tarihimizde Ömer Seyfettin, Mehmet Kaplan, Orhan aik Gökyay, Arif Nihat asya,Ahmet Hikmet Müftüoğlu ibi isimler de edebiyat alanında dikkati çekmiştir.Bizzat atatürk Türk topluluklarıyla yakından ilgilenmiş, taihte ilk rastlanan Türk topluluklarına kadar inilmesi gerektiğini ifade etmiştir. Ancak, O'nun vefatından sonra Turancılık suç sayılmıştır.Türk tarihi İslâm öncesi ve sonrası ile ayrılmaz bir bütündür. Bu bilimsel kaynaşmayı pikiştirici fikir ve ilim adamları içinşu isimler sayılabilir: İbrahim Kafesoğlu, Osman Turan, Mümtaz Turhan, Ziyaeddin Fahri Fındıkoğlu, Ekrem Hakkı Ayverdi. Tahsin Banguoğlu, Muharrem Ergin, Erol Güngör, Faruk Kadri Timurtaş, Amiran Kurtkan Bilgiseven, Ahmet Kabaklı, Mehmet Eröz Orhan Türkdoğan, Mustafa Kafalı, Turan Yazgan, Necmettin Hacıeminoğlu.
Keyword Searches Turkish - French Dict. ılık (86745k) Turkish - Germany Dict. çüş (72485k) Turkish - French Dict. açık (55545k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (40635k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (40220k) Turkish - French Dict. balık (38962k) Turkish - French Dict. çatı (37150k) Turkish - Germany Dict. hasır (35345k) Azerbaijani - Turkish Dict. necesen (33516k) English - Turkish Dict. credit an amount to s.o.´s account (33166k) Turkish - French Dict. ırmak (32116k) Turkish - Germany Dict. hercai (31291k)