TURHAN, Mümtaz (1908-1969):


Results for "TURHAN, Mümtaz (1908-1969):"

Sociological Dictionary

TURHAN, Mümtaz (1908-1969):

(Sociological Dictionary) :
1908 yılında Erzurum'da doğdu. İlk ve orta tahsilini Kayseri'de tamamladı. Liseyi önce Bursa'dan sonra Ankara'da devam ederek bitirdi. Yüksek tahsilini Berlin ve Frankfurt Üniversitelerinde tamamladı. 1935 yılında Frankfurt Üniversitesi'nde felsefe dokturu ünvanını aldı..Daha sonra yurda dönen Prof. Dr. Turhan, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tecrübî Psikoloji Kürsüsünde 1936 yılında asistan, 1936'da da doçent oldu. 1948 yılında İngiltere'de ikinci doktorasını yapan Prof. Turhan, 1951 yılında porfesör oldu. 1952 yılında adı geçen Kürsü Başkanlığına getirildi. 1969 yılında İstanbul'da vefat etti.Sakın vakur ve haysiyetli bir kişiliğe sahip olan Prof. Dr. Turhan, akedemik kişiliğini ülke meseleleri ile yoğurmuş, ülke meseleleri ile lgili çeşitli eserler vermiştir. Araştırmacı, tahlilci ve teklifler getirebilen bir çizgiye sahiptir.Kültür "maddî" ve "manevî " iki ana başlık altında ele almıştır. Ülkeler arasında karşılatırılmalarını daha ziyade maddî kültür ve teknoloji alanında yapılmasını savunmuştur. Kültürü ele alış ve değerlendirişi ile Z. Gökalp'e yaklaşmaktadır.Erzurum çevresindeki beş köy üzerinde araştırmalar yapmış. Bu araştırmalarda maddî kültür değişmeleri ele alınmıştır. Ayrıca, manevî kültür-Maddî kültür etktileşimi üzerinde de durulmuştur ve çözümler getirilmiştir. Turhan, "Toprak Reformu ve Köy Kalkınması" eserinde bu hususlar üzerinde durur ve "toplum kalkınması" fikrinden hareket eder.Kültür değişmeleri başlığı altındaserbest ve mecburî kültür değişmeleri üzerinde durur. Bu konuda Linton, R.'den etkilendii görülür. Serbest kültür değişmesinde üç basamak vardır: Yenilik yaratıcı kimselerin (müceddid) kabul ettikleri kültür unsurunun topluma sonulması, başka kişiler tarafından kabulü, diğer kültür unsurlarıyla temasa girmesi ve değişerek şekillenmesi ve topluma mâlolmasıdır.Mecburî kültür değişmeleri ise mepoze veya mecburî olabileceği gibi, güdümlü tarzda da olabilir. Turhan, Osmanlı 'da bu tip kültür değişmelerini dört basamak şeklinde ele alır: II. Mahmut ile başlayan dönem, 1839-1876 arasında Tanzimat Dönemi II. Abdülhamid dönemi, Meşrutiyet Dönemi.Türkiye'nin batılılaşma meselesini incceleyen Turhan, "Batılamanın neresindeyiz?" sorusuna, cevap arar ve aydınların kalitesi ile kalkınma arasındaki ilişki üzerinde durur. "Maarifimizin Ana Davaları" kitabında çözüm yolları üzerinde durmadı bu bakımdan sebepsiz değildir. Kitapları arasında günümüzde bile elden düşürülmeyecek ölçüde örnekler vardır: "Maarifimizin Ana Davaları" (1954), "Garplılaşmanın Neresindeyiz" (1958), "Toprak Reformu ve Köy Kalkınması" (1964), "Atatürk İlkeleri ve Kalkınma" (1965), "Üniversite Problemi" (1967), "Cemiyet İçinde Fert", "Kültür Değişmeleri" (1987) (Terc. 1970)