HADÎS
Hadîs-i Mütevâtir
(Islamic Glossary) :
Bir çok Sahâbînin Peygamber efendimizden ve başka bir çok kimsenin de bunlardan işittiğive kitâba yazılıncaya kadar, böyle pek çok kimsenin haber verdiği hadîs-i şerîfler. Mütevâtirhadîsleri rivâyet edenlerin yalan üzerinde sözbirliği yapmaları müm kün değildir. Hadîs-imütevâtire muhakkak inanmak ve bildirilenleri yapmak lâzımdır. İnanmayan kâfir olur, îmânıgider. (İbn-i Âbidîn)
Hadîs-i Nâsih
(Islamic Glossary) :
Resûlullah sallallahü aleyhi ve sellem efendimizin, son zamanlarında söyleyip, öncekihükümleri değiştiren hadîs-i şerîfleri.
Hadîs-i Nefs
(Islamic Glossary) :
Kalbe gelip de, yapmakla yapmamak arasında tereddüde sebeb olan düşünce.Kalbe gelen düşünce beş derecedir: Birincisi, kalbde durmaz, uzaklaştırılır. Buna hâcisdenir. İkincisi kalbde bir zaman kalır. Buna hâtır denir. Üçüncüsü, hadîs-i nefstir. Dördüncüsü,yapılması tercîh edilir. Buna hemm denir. Beşinci derecede bu ter cîh kuvvetlenip, karar verilir.Buna azm ve cezm denir. İlk üç dereceyi melekler yazmaz. Hemm, hasene (iyilik) ise yazılır.Seyyie yâni kötülük ve günah ise, terk edilince, sevâb yazılır. Azm olursa, bir günah yazılır.İşlenmezse bu da affolur. (Abdülganî Nablüsî)
Hadîs-i Sahîh
(Islamic Glossary) :
Âdil ve hadîs ilmini bilen kimselerden işitilen, müsned-i muttasıl (Resûl-i ekreme kadar,rivâyet edenlerin hepsi tam olup noksan bulunmayan), mütevâtir (bir çok sahâbînin rivâyetettiği) ve meşhûr (önceleri bir kişi bildirmişken, sonraları şöhret bu lan) hadîsler.
Hadîs-i Şâz
(Islamic Glossary) :
Bir kimsenin, bir hadîs âliminden işittim dediği hadîs-i şerîfler.Hadîs-i şâzlar kabûl edilir, fakat sened (vesîka) olamazlar. Âlim denilen kimse meşhûr birzât değilse, kabûl olunmazlar.