ÜLKEN, Hilmi Ziya [1901-1974]:


Results for "ÜLKEN, Hilmi Ziya [1901-1974]:"

Sociological Dictionary

ÜLKEN, Hilmi Ziya [1901-1974]:

(Sociological Dictionary) :
Türk sosyolog ve felsefecisidir. 1901'de İstanbul'da doğdu. İlk ve orta öğrenimini İstanbul'da yaptı. 1921'de Mülkiye Mektebini bitirdi. Aynıyıl Edebiyat Fakültesi Beşeri Coğrafya Kürsüsü'nde asistan oldu. Bursa ve Ankara Liselerinde öğretmenlik yaptı. 1934'de araştırmalar yapmak üzere Almanya'ya gönderildi. 1935'de yurda döndükten sonra İstanbul Üniversitesi edebiyat Fakültesi Türk Tefekkür Tarihi Sürsüsü'ne doçent olarak tayin edildi. 1940'da Felsefe, 1942'de Sosyoloji profesörlüklerine getirildi. 1957 yılında ordinaryüs profesör oldu. 1960 ihtilalinden sonra 147'ler olarak isimlendirilen öğretim üyesi grubu ile birlikte görevinden alındı. Daha sonra görevine iade edilmesine rağmen Fakülte'ye dönmedi. Ancak, Ankara üniversitesi İlâhiyat Fakültesi'ndeki görevini sürdürdü. 1973 yılında emekli oldu. 1974 yılında da öldü.Ülken, H. Z. 1938-1943 yılları arasında "İnsan Dergisi"ni çıkarmış, uzun süre de Edebiyat Fakültesi "Sosyoloji Dergisi"nin müdürlüğünü yapmıştır.Bilimsel çalışmalarında psikolojik, sosyolojik ve felsefî temel ağırlık taşımaktadır. Bütün sosyal bilimlerin felsefî bir temele dayandırmaya çalımıştır. Fikirlerinde uzlaştırmacı, sentezci ve zaman zaman da farklı eğilimler görülmüştür. Bir dönem materyalizme kaymış olmasına rağmen, daha sonra 1951'de "Tarihî Maddecilliğe Reddiye" kitabını yazmıştır. İslâm düşüncesini Batalı düşünürler ve kaynaklar açısından yorumlamaya çalışmıştır. Eserleri kendisinin çok yönlü ve muhtevalı bir ilim adamı olduğunu göstermektedir.Serlerinden bazıları şunlardır: "Umumî İçtimaiyat" (1931), "Türk Tefekkürü Tarihi (2 cilt)" "(1932-1933), "İnsanî Vatanperverlik" (1933), "Telifciliğin Tenakûzları" (1933), "Uyanış Devrinde Tercümenin Rolü" (1935), "Türk Mistisizmini Tetkike Giriş" "(1935), "İçtimaî Doktrinler Tarihi" (1940), "Ziya Gökalp" (1942), "Dinî Sosyoloji" (1943), "Resim ve Cemiyet" (1943) "Yahudi Meselesi" (1944) "Milletlerin Uyanışı" (1945), "İslâm Düşüncesi" (1946), "Tarihî Maddeciliğe Reddiye" (1951) "Sosyoloji Problemleri" (1955), "Dünyada ve Türkiye'de Sosyoloji Problemleri" (1955), "Dünyada ve Tükiye'de Sosyoloji Öğretimi ve Araştırmaları" (1956), "Veraset ve Cemiyet" (1957), "Siyasî Partiler ve Sosyalizm" (1963), "Değerler, Kültür ve Sanat" (1965), "Türkiye'de Çağdaş Düşünce Tarihi (2 cilt)" (1966) "Varlık ve Oluş" (1968), "İlim Felsefesi" (1969), "Sosyoloji Sözlüğü" (1970), "Toplum Yapısı ve Soya Çekme" (1971). (Sonay, E., 1988, Türk ve Dünya Ünlüleri Ansiklopedisi, C. 10.1983)