İndirgeme.


"İndirgeme." Kelimesi için arama sonuçları

Felsefe Sözlüğü

İndirgeme.

(Felsefe Sözlüğü) :
(Os. İrca, Fr., İng. Reduction Al. Reduktion, İt. Riduzione). Bir şeyi başka bir şeyin durumuna indirme... Felsefede kullanılan bu anlam, matematikteki bir deyişi daha kısa ya da daha yalın bir biçime sokma anlamından türetilmiştir. Örneğin "toplumsal olaylar, yaşambilimsel olaylara indirgenemez" denir, böylelikle insan bilincinin de işe karıştığı daha geniş çaplı olayların bilinçsiz ve daha dar olaylara indirilemeyeceği anlatılır. Bir alandaki olaylar, başka bir alandaki olaylara çok benzeyebilirler, oysa hiç bir zaman birbirlerine indirgenmemelidirler. Kaba özdekçilerin büyük yanılgısı, insansal olayları, insan bilincini hiçe sayarak özdeksel olaylara indirgemek olmuştur. Olaybilimci Alman düşünürü Husserl, bu terimle, bir tasarının içeriğini değiştiren imgelem'i dilegetirir, örneğin üçgen düşüncesinin evrensel özünü elde edebilmek için sonsuz sayıda üçgenler tasarlamak Husserl'e göre indirgeme'dir. Terimin kimya bilimindeki anlamı, bir oksidin oksijenini alarak madeni serbest bırakma'yı dilegetirir. Mantık terimi olarak terim ve önermeleri daha yoğun ve özsel bir deyiş biçimine sokmak anlamını verir. Ruhbilimde bir birsamın gerçeğe çarparak gerçekdışılığının belirmesi anlamında kullanılır.