kaba

Results for "kaba"

Ottoman - Turkish Dictionary

RUKABA'

 (Ottoman - Turkish Dictionary) :
(Rakib. C.) Bekçiler.
 Philosophical Dictionary

Kaba Ekonomi.

 (Philosophical Dictionary) :
(Os. Adi iktisat, Fr. Economie vulgaire). Marx-öncesi burjuva ekonomi anlayışı... bkz. Kaba.
 Philosophical Dictionary

Kaba Evrimcilik.

 (Philosophical Dictionary) :
(Os. Adi tekâmülcülük, Fr. Evolutionisme vulgaire). Spencer'in evrim anlayışı... İngiliz düşünürü herbert Spencer'in (1820-1903) evrimcilik öğretisi vülger evrimcilik adıyle anılır. Spencer'e göre evrim kesintisiz ve nicesel artışlarla gerçekleşir, nitesel değişme ve sıçrama olamaz. Önceleri evrimi tümüyle yadsıyan metafizik anlayış, sonraları, gelişen bilimsel başarılar karşısında Spencer'in anlayışına yöneldi ve evrimi tümüyle yadsımaktan vazgeçerek onu sadece nicesel birikmelerle sınırlandırmaya çalıştı. Diyalektik özdekçilik, vülger evrimciliğin yanlışlığını tanıtlamış ve evrimin nicelikten niteliğe sıçrayarak gerçekleştiğini göstermiştir. Vülger evrimcilik, iyileştirmeciliği (reformizm) doğurmuştur. Nitekim iyileştirmecilik de, vülger evrimciliğe uygun olarak, toplumun nicesel birikmelerle yavaş yavaş ve kendiliğinden değişmekte olduğunu savunmaktadır. Metafizik düşünce, giderek, Spencer anlayışının bilimsel verilerle bağdaşmadığını görmekle başka bir kaba evrim anlayışına, Bergson'un yaratıcı evrim'ine yönelmiştir. bkz. Evrim, Devrim, Evrim ve Devrim, Evrimcilik, Yaratıcı Evrim, Kaba, İyileştirmecilik.
 Philosophical Dictionary

Kaba Kamulculuk.

 (Philosophical Dictionary) :
(Os. Adi iştirakçilik, Fr. Communisme vulgaire). Marx-öncesi ütopyacı kamulculuk anlayışı... İnsanları eşitleştirme gibi metafizik bir düş peşinde koşan bilimdışı kamulculuğun tarihi pek eskidir, çeşitli kuramsal ve eylemsel evrelerden geçerek Marx'a kadar sürüp gelmiştir. Yanlış bir eşitlik anlayışına dayanan ve kadınları bile paylaşılması gereken bir mülkiyet konusu sanan bu ütopik kamulculuk bilimdışıdır ve Marx tarafından şirddetle eleştirilmiştir. Marx'ın sert bir dille eleştirdiği bu bilimdışı düşler, günümüzde, kasıtlı burjuva ideologları tarafından bilimsel kamulculuğa yakıştırılmakta ve Marx'ın eleştirileri Marx'a karşı tekrarlanmaktadır. Yahudi Eseen'lerinden, İran Mazdekçiliğinden Doğrular derneği (Fr. Ligue de justes) ve Proudhonculuğa kadar sürüp gelen bu kaba kamulculuk, geleceği hazırlamak yerine, geçmişin ihtiyaçsız ve ilkel masal çağlarını amaçlar. Marx'ın deyimiyle "Emekçinin içinde yaşadığı koşulları ortadan kaldırmaz, tersine, bu koşulları bütün insanlara yayar". Marx, kadınlarda ortaklık ütopyasını sert bir dille yerer ve bunu genel fuhuş deyimiyle niteler. Marx, özel mülkiyeti aşmak durumunda bulunan kamulculukla, henüz özel mülkiyete erişememiş genel yoksulluk çağlarının özlemi durumunda bulunan kaba kamulculuk arasındaki büyük farka özellikle dikkati çeker; kaba kamulculuğun, ortak sofralarda yemek yiyip birbirlerine kardeş diyen ilkel Hıristiyanlık modelini göz önünde tuttuğunu ve bu bakımdan İncil'le beslenmekte olduğunu söyler. 1944 El Yazmaları'nda kaba kamulculuk "bütün dünyanın, kültürün, uygarlığın yadsınması" olarak nitelenir. Marx'a göre kamulculuk zorunlu ve uygarsal bir evrimdir, asla bir geriye ve ilkelliğe dönüş değildir. bkz. Kamulculuk, Kaba.
 Philosophical Dictionary

Kaba Özdekçilik.

 (Philosophical Dictionary) :
(Os. Adi maddecilik, Fr. Materialisme vulgaire). İdealist yapılı özdekçilik... Eytişimden yoksun, bilimdışı özdekçilik anlayışını dilegetirir. Evrenin özdeksel bütünlüğünü sezmek gibi büyük bir başarıya ulaştığı halde bu vargısını, eytişimden yoksun bulunduğu için zorunlu olarak idealizme düşmesinden ötürü, aşırılığa vardırmış ve üst olanı alt olana indirgemiştir. Kaba özdekçilik anlayışı, idealizme karşı çıktığı halde, idealist yapılıdır ve metafizik düşünmenin tekyanlılık yanılgısını taşır. Ruhsal faaliyeti bütünüyle yadsır ve bunun sonucu olarak insan bilincini de özdek sayar. Örneğin Karl Vogt, "tükürük benzeri nasıl tükürük ya da karaciğer nasıl safra salarsa beyin de öylece düşünce salar", Moleschot "düşünce, beyinden çıkan fosfordur" derler. Ludvig Büchner ve Ernest Haekel gibi mekanik anlayışlı özdekçiler de bu kaba özdekçiliğe düşerler, örneğin Haekel "ruh, plazmadır" der. Oysa insan bilinç-düşünce-ruhu'nu _eşdeyişle ruhsal faaliyeti- özdekle aynılaştıran bu kaba özdekçilik anlayışıyle, özdeği bunların ürünü sayarak aynı aynılaştırmayı ters açıdan yapan idealizm arasında hiç bir fark yoktur. Bilinç ve özdek aynı şeyse, hangisine öncelik tanınırsa tanınsın, sonuç olarak aynı yere varılır ve materyalizm kadar idealizm de haklı olur. Oysa, birbirine karşıt gibi görünen, bu her iki uç da metafizik düşünme sisteminin tekyanlılık yanılgısı içindedirler. Bilinçle özdeği bütünüyle aynılaştırmak, bunları bütünüyle ayrılaştırmak kadar yanlıştır. bilinç, elbette özdeksel bir gelişmenin ürünüdür ama özdeğe indirgenemez. Nasıl ki çocuk da annenin ürünüdür ama anneye indirgenemez ve anneyle aynılaştırılamaz. Eytişimsel özdekçilik, kaba materyalizmle idealizmin düştükleri bu tekyanlılık büyük yanılgısını aşar ve bilinçle özdeğin ayrılaştırılamayacakları gibi aynılaştırılamayacaklarını da meydana koyarak her ikisinin ayrı özelliklerini ve sıkı bağımlılıklarını gösterir. Aynı özdeksel koşullarda yetişen her çocuğun bir Mozart olamayacağı ne kadar doğruysa müzikdışı özdeksel koşullarda yetişseydi Mozart'ın da bir Mozart olamayacağı o kadar doğrudur. Bir Mozart olabilmek için Mozart'ı yetiştiren özdeksel koşullar kadar Mozart'ın ruhsal yetenekleri de gereklidir. bkz. Özdekçilik, Eytişimsel Özdekçilik, Düşüncecilik, Kaba.
Keyword Searches Turkish - French Dict. ılık (140987k) Turkish - Germany Dict. çüş (91775k) Turkish - French Dict. açık (74040k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (63411k) Turkish - French Dict. ırmak (54941k) Turkish - French Dict. çatı (52894k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (52314k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (51914k) Turkish - French Dict. balık (50836k) Turkish - Germany Dict. hasır (47668k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (44938k) Turkish - Germany Dict. ılım (44922k)