mala
MİKTAR KISITLAMALARI
(Dictionary of Economics) :
Dış ticarete konu olan ihraç ve ithal mallarına getirilen sınırlamalar. Devletin dış ticarete müdahale önlemleri içinde en katı olanı miktar kısıtlamalarıdır. Ülkeye giren mal miktarına kesin ve mutlak bir sınırlama getiren bu uygulama, ithalat ve ihracat yasakları biçiminde veya kotalar biçiminde gerçekleştirilir. Birinci durumda, uygulama kapsamına giren malların ülkeye giriş çıkışları engellenirken, ikinci durumda mal giriş çıkışları belli miktarlarla sınırlandırılmaktadır. (Ayrıca bk. Kota)
SWAP ANLAŞMALARI
(Dictionary of Economics) :
Bu anlaşmalar iki ülke merkez bankaları arasındaki iki yanlı anlaşmalardır. İki ülke geçici dış dengesizliklerinin finansmanına katkıda bulunmak için karşılıklı olarak birbirlerine kendi parlarını sunarlar. Diğer bir deyişle paralarını birbiri ile değiş tokuş (swap) yaparlar. Örneğin ABD Alman markı bakımından likidite sıkıtıntısı çekmekte olsun. Bu ülkeler arasında swap anlaşması yapılmışsa bu durumda ABD, Alman Merkez Bankasından dolar karşılığında kendisine Alman Markı sağlamasını ister. İhtiyaç duyduğu yabancı para cinsinden ton sağlayan bu ülkeler kaynakalrı kullanarak dış dengesizliklerini finanse ederler. Bu da spekülatif sermaye çıkışlarını caydırıcı etki yapar. Daha sonra alınan paralar geri verilir. Swaplar genellikle 3-12 ay arasında geri ödenir.
TİCARET SINIRLAMALARI
(Dictionary of Economics) :
Dış ticarette serbestliği engelliyici veya sınırlayıcı müdahaleler. Bu müdahale araçlarının başlıcaları gümrük vergileri, kotalar, ithalat yasakları, kambiyo denetimi, fark giderci vergiler, ithalat senetleri, sübvansiyonlar ve ihracat kısıtlamalarıdır.
TRANSFER HARCAMALARI
(Dictionary of Economics) :
Milli gelirde bir değişiklik çıkartmayan ve sadece satın alma gücünün bireyler veya sosyal gruplar arasında el değiştirmesine sebep olan giderler. Diğer bir tanımla, mal ve hizmetlerin kullanılması için gerekli satın alma gücünü toplumun bir kategorisinden diğerine nakleden devlet harcamalarıdır. Transfer harcamalarının karakteristik niteliği, karşısında devlete mal ve hizmet ya da faktör verme zorunluluğunun bulunmamasıdır. Transfer harcamaları gelirin yeniden dağılımı konusunda önemli bir araçtır.Transfer harcamaları dört gruba ayrılabilir:1- Düşük gelirli gruplara yapılan direkt ödemeler. Örneğin, işsiz, yaşlı, dul ve yetimlere yapılan ödemeler. 2- Sosyal maksatlarla yapılan, fakat sosyal korumaya muhtaç olmayanların da faydalandığı ödemeler. Örneğin, sağlık ve eğitim kurumlarının çok düşük ücretlerle ya da ücretsiz hizmet vermesi. 3- Belirli iktisadi faaliyetleri desteklemek, özellikle, hemen veya kısa vadede istihdam çıkartmak amacıyla yapılan ödemeler. Örneğin, ihracata vergi iadesi, bazı yatırımlar için yapılan karılıksız yardımlar. 4- İç borçların ana mal taksitleri ile faiz ödemeleri.
UZUN DÖNEM DALGALANMALAR
(Dictionary of Economics) :
(Bk. İktisadi Dalgalanmalar)