mantık


Results for "mantık"

Philosophical Dictionary

Semantik Okul.

(Philosophical Dictionary) :
Nesnel sorunların dilin yanlış kullanılması sonucu olduğunu ileri süren akım... Birleşik Amerika'da II. Dünya Savaşından önce ortaya çıkan bu yeni olgucu akım genel semantik (Fr. Semantique generale, İng. General semantics) adıyle anılır. Kurucusu Alfred Korzybski'nin Science and Sainty adlı yapıtında açıkladığına göre sözücükleri dilegetirdikleri nesnelerle aynı şey saymamak gerekir, nesneler bütün gerçeklikleriyle bilinemezler, sözcükler nesnelerden çok onları söyleyen insanları dilegetirirler. Bundan ötürü semantik okul, toplumsal gerçeklerin sözcüklere yanlış anlamlar verilmesi yüzünden yapma olarak değiştirildiklerini ileri sürmektedir. Bu öğretiye göre toplumsal gerçekler insanların o gerçekler üstüne söyledikleri sözlere bağlıdır. Toplumsal anlaşmazlıkar, bu sözcüklere yanlış anlamlar verip yanlış kullanılmalarından doğmaktadır. Örenğin Amerikan anlambilimcisi S. Chase'e göre sömürme düşüncesi, sömürme sözcüğünden doğmuştur. Sömürme sözcüğü dilden atılırsa dünyada sömürme olmaycaktır, daha açık bir deyişle sömürme ya da sömürülme diye bir toplumsal olay söz konusu olmayacaktır. Buna göre kapital (anamal) sözcüğü de anlamsız bir sözcüktür ve boşuna tartışmaları gerektirmektedir... Genel semantikçiler, gerçekleştirdikleri bu öznel düşünceciliğin ne felsefe ne de mantık olduğunu, bu açıklamayla insanlar arasındaki ilişkileri düzenleme amacı güttüklerini savunmaktadırlar. Özdekçiliğe, özellikle de eytişimsel özdekçiliğe tümüyle karşıdırlar... Oysa, bu gibi bilimdışı savların tersine sözcükler nesnel gerçekliği yansıtırlar. Kimi yerde yanlış kullanılmalarının nedeni nesnel gerçeklikten soyutlanarak başka anlamlara kaydırılmaları yüzündendir. Buysa metafizik düşünce sisteminin v eyönteminin başlıca özelliğidir. Anlambilim (semantik) dilbilgisinin çok önemli bir dalıdır. Bilginin gerçekleşmesi, sözcüklerin, yansıttıkları nesne ve olaylara uygun anlamlar içermelerine bağlıdır. Sözcükler, kimi yerde yanlış anlamlarda kullanıldıkları gibi kimi yerde, Ters Terimler başlığında da anlatıldığı üzere, ters anlamlarda kullanılmışlardır. Açık seçik bilgi, ancak, gerçek ve aydınlık anlamlarla elde edilebilir. Bu yüzdendtir ki Descartes ve Spinoza gib idüşünürler, yapıtlarına başlarken, kullanacakları sözcüklerden ne anladıklarını açıklamak gereğini duymuşlardır. Ne var ki bir terimden ne anladığnı belirtmek başka, o terimin yansıttığı gerçekliğe uygun düşmesi başkadır. bkz. Yeni Olguculuk, Metafizik Yöntem, Öznel Düşüncecilik, Dekartçılık, Ters Terimler.
Islamic Glossary

MANTIK

(Islamic Glossary) :
1. Konuşma, düşünce, söz.Bir adamın mantığı düzgün olursa, diğer amelleri de düzgün olur. Fakat bir kimseninmantığı bozuk olursa, diğer amelleri de bozuk olur. (Yahyâ bin Ebî Kesir)Müslüman mantıklı hareket eder. Çünkü o kendi fikrine göre değil, büyük İslâm âlimlerininbildirdiklerine göre hareketlerini ayarlar. (M. Sıddîk Gümüş)2. Doğru muhâkeme ve doğru düşünmeyi öğreten ilim.Mantık üzerine yazılan kıymetli kitaplardan biri Îsâgûcî olup, yüzyıllar boyu medreselerdeokutuldu ve üzerine birçok şerhler, açıklamalar yazıldı. (Taşköprüzâde)
Turkish - English dictionary

mantık

(Turkish - English dictionary) :
1. logic. 2. reason, sense, good judgment. a aykırı illogical.
Turkish - English dictionary

mantıkçı

(Turkish - English dictionary) :
1. logician. 2. logicist.
Turkish - English dictionary

mantıkçılık

(Turkish - English dictionary) :
logicism.