ŞEHİRLEŞME [İng. Urbanization]:


Results for "ŞEHİRLEŞME [İng. Urbanization]:"

Sociological Dictionary

ŞEHİRLEŞME [İng. Urbanization]:

(Sociological Dictionary) :
Sanayileşme ile birlikte düşünülmekte, onun ikiz kavramı olarak kabul edilmektedir.Bir bölgede veya ülkede, belirli bir nüfus miktarına göre, şehir sayılan yerleşme yerlerinin sayıca artması şeklinde düşünülmektedir. (Genel Ekonomi Ansiklopedisi, C.2, 1988)Şehirleme ile birlikte, nüfusun meslekdeki mevkiînde, iktisadî faaliyet kollarında değişmeler görülmektedir. meslekdeki mevkiî bakımından nüfus (üçretliler, işverenler, kendi hesabına çalışanlar ve yardımcı aile efradı) içinde tarım faaliyetlerine ve kırsal alana has yardımcı aile efradı oranı düşmekte, diğer gruplarda ve bilhassa ücretliler grubunda dikkati çeken bir artış görülmektedir.Üç sektör ayırımı bakımından, sanayi ve hizmetler sektörleri daha yoğun bir istihdam yaratmaktadır. Tarım dışı ekonomik faal nüfus artmaktadır. İşbölümü ve ihtisaslama ağırlık kazanmaktadır.Şehirleşmenin bir göstergesi de nüfus artış hızındaki nisbî düşüncedir. Kır nitelikli nüfusa göre şehir nitelikli nüfusda nüfus artış hızı daha düşüktür. Türkiye de şehirli nufus oranı % 57'ye çıkmıştır. Şehirleme ile birlikte aile yapıları daralmakta, çekirdek aile (Bkz. Çekirdek Aile) oranı yokselmektedir. Hanehalkı sayısı ve bağımlılık oranı düşmektedir.Ancak, çevre sorunlarında alt yapı yetersizliğinde konut açığından gecekondulaşmada insanın yalnızlaması ve rehbersizleşmesinde, anomik eğilimlerde, sapa davranışlarda, maddeci, faydacı ve fertçi normlarda artı görülebilmektedir. Organik daanıma ve şekilci ilişkiler fertler üzerinde olumsuz tesirler yapmaktadır. Sanayi toplumlarında görüldüğü ve hissedildiği şekilde olmasa da büyük şehirlerden kaçış süreci ülkemizde de vardır.Şehir ölçeğinde bazı değişmeler görülmekte, 10.000 kıstasının yerini 20.000 almaktadır. Şehre göç olgusu 500.000 ve üstündeki nüfusa sahip şehirlerde yoğunlaşmakta, Bursa, Kocaeli Dekirdağ, Manisa, aydın, Antalya, Konya, Adana, Ş. Urfa, Gaziantep, Diyarbakır ve Eskişehir gibi iller çekim merkezi haline gelmektedir. (Kocaman, T., Özaltın İ., 1986, Türkiye Sosyal Göstergeler, 1990, Erkal, M. E., 1993, Yavuz, F., Keleş R., Geray, C., 1973)