OSMANLI BANKASI


Risultati per "OSMANLI BANKASI"

Dizionario di Economia

OSMANLI BANKASI

(Dizionario di Economia) :
1856da kurulan İngiliz sermayeli Bank-ı Osmani (Ottoman Bank) ile 1862 istikrazını üstlenen bir Fransız mali grubunun eşit ortaklığıyla, 1963de İstanbulda Bank-ı Osmani-i Şahane adıyla kurulan banka. Bankanın kuruluş yasası niteliğindeki 1863 imtiyaz anlaşmasının süresi 30 yıldı. Sermayesi, yarısı hemen ödenmiş 500er franklık 135 bin hisseden oluşuyordu. Banka yabancı sermayeli olduğu halde, Osmanlı yasalarına göre kurulduğu için, ancak hükümetin izniyle şube açılabilecekti. Bankanın sermayesi aşamalı biçimde artırılarak 1857de 250 milyon franka ulaştı. 1880de İngilizlerin çekilmesiyle Fransızların toplam içindeki payı % 80e çıktı. Bir devlet bankası işleriyle ve buna uygun ayrıcalıklarla kurulan banka, bir ticari bankanın olağan faaliyetleri dışında kağıt para basma ayrıcalığını elde etmiş ve İstanbulda hükümeti tüm Hazine işlemleriyle görevlendirmiştir. Özel bir delegeyle temsil edildiği Düyun-ı Umumiye İdaresinin yerleºmesinde anahtar rol oynamış ve eºit koºullu devlet borçlanmalarında öncelik bakımından yararlanarak yüksek karlar elde etmiştir. Osmanlı Devletinin borçlanmalarında yaptığı aracılıklarla karların büyük bölümünü elde eden banka, 1880 sonrasında, Osmanlı topraklarında iştirakler ve doğrudan girişimler yoluyla birçok yeni karlı alana el atmıştır. 1867-98 arasında 20si Osmanlı Devleti sınırları içinde olmak üzere Ortadoğuda 31 ºube ve büro açan bankanın 1899-1914 yılları arasında açılan 52 şubesinin 43ü Osmanlı Devleti sınırları içindeydi. 1914de İstanbuldaki genel müdürlük ile Fransa, İngiltere ve Tunus acentaları dışında 62si Ortadoğuda olmak üzere 82 şubesi vardı. İmtiyaz sözleşmesi Cumhuriyet Döneminde de değişen koşullara uygun olarak yenilenen banka 1930a dek kısmen Merkez Bankası işlevlerini görmüş, banknot çıkarma yetkisi 1947ye dek sürmüºse de 2930da Merkez Bankasının kuruluşundan sonra bu yetkiyi kullanmamıştır. Son olarak 1952de yenilenen sözleşmesi 1975te sona ermiº, ancak hükümet tarafindan sözleşme yenilenmeyeceği yönünde bir ihbarda bulunmadığı için banka günümüzde daha çok dış ekonomik ilişkilerde etkin olan genel bir ticaret bankası olarak faaliyeti sürdürmektedir.