Evrendaşçılık.
Evrendaşçılık.
(Philosophical Dictionary) :
(Os. Herşehircilik, Fr. Cosmopolitisme ). Ulus olarak insanlığı ve vatan olarak evreni tanıyan öğretilerin genel adı... İngiliz düşünürü Bertrand Russel, The Conquest of Hapiness adlı yapıtında şöyle diyor: Bir evren vatandaşı olarak, astronomik çağlar içinde yaşayabildiğimiz kısacık süreyi ve kaplayabildiğimiz pek küçücük yeri geriği gibi öğrenebilseydik, kendimizi birçok mutsuzluklardan korumuş olurduk. Modern yüksek öğrinimin kusurlarından biri de, evreni tarafsız bir gözle inceleme yolunda duygu ve düşünce gelişimine pek az yer vermesidir. Evren vatandaşlığının bilgisine erişseydik, kendimizi böylesine yıpratacak yerde, insanlığı uygarlığa götürenlerin büyük ordusunun bir eri olmayı yeğledik. Yüksek öğretimi gönlümce düzenlemeye yetkim olsaydı, gençler arasında az akıllı olanlarını ilgilendiren din yerine belki kolaylıkla din sayılamayacak bir şeyi koymaya çalışırdım. Geçmişi çok iyi bilen, insanoğlunun geleceğinin geçmişinden kıyaslanamayacak derecede uzun olabileceğini bir nokta ve bu gezegendeki ömrümüzün geçici bir olay olduğu bilincine erişmiş gençler yetiştirmeye çalışırdım... Evrendaşçılık, Marksçı uluslararasıcılık (enternasyonalizm)la benzerlik görünümü içinde ileri bir görüş gibi sunulan emperyalist çıkarları korumakla görevli bir propagandadır. Yurtseverlik ve bağımsızlık duygularını yok ederek çeşitli halkları emperyalist bir egemenlik altında toplama amacını güder. bkz. Tekelci Anamalcılık.