aşît
ATIL KAPASİTE
(İqtisadiyyat Sözlüğü) :
İktisadi birimlerin kuruluşunda öngörülmüş kapasitelerin üretim faaliyeti sırasında kullanılmasıdır. Özellikle az gelişmiş ülkelerde talebin yetersiz olması ya da arzı kısıtlayan çeşitli nedenlerin bulunuşu iktisadi birimlerin tam kapasite ile çalışmalarına engel oluşturmaktadır. (Ayrıca bk. Kapasite, Aşırı Kapasite)
BASİT FAİZ
(İqtisadiyyat Sözlüğü) :
Belli bir sermayenin belli bir dönemde getireceği faiz. Şu formülle hesaplanır:z=c x p x t/100 x 360Burada z faiz miktarını, c sermaye miktarını, p faiz oranını ve t ise gün sayısını gösterir.
KAPASİTE
(İqtisadiyyat Sözlüğü) :
Bir mal veya hizmeti üretebilme yeteneği. Kapasite kavramı üretebilme yeteneğine göre çeşitli şekillerde sınıflandırılır; bunlar maksimum kapasite veya teorik kapasite, pratik kapasite, ortalama kullanış kapasitesi ve optimum kapasitedir. Maksimum kapasite, bir makine, aygıt ya da bir işletmenin belli bir çalışma süresinin % 100ü doldurulduğunda gösterebileceği en yüksek üretici gücü ifade eder. Pratik kapasite; onarım, bekleme, montaj, temizleme gibi nedenlerle ortaya çıkan üretim azalmalarının maksimum kapasiteden çıkartılmasıyla bulunur. Pratik kapasiteden, kapasitenin kullanılmayan kısmının, bir başka deyişle aylak kapasitenin çıkartılması sonucu, kullanış kapasitesine ulaşır. Optimum kapasite ise, birim başına sabit ve değişir giderler toplamının en düşük olduğu kapasite hacmidir.
KAPASİTE KULLANIM ORANI
(İqtisadiyyat Sözlüğü) :
bir üretim biriminin kullanılan kapasitesinin, o üretim biriminin maksimum kapasitesine oranı. Ancak uygulamada maksimum (teorik) kapasiteye genellikle ulaşılamaması ve bu kapasitede sürekli kalabilmenin genellikle mümkün olamaması nedeniyle, bir üretim birimininüretim ücünden ne ölçüde yararlanılabileceğini göstermek üzere çalışma derecesi karvarımdan yararlanılır. Çalışma derecesi, kullanış kapasitesinin pratik kapasiteye oranıdır (Ayrıca, bk. Kapasite).
MASSETME KAPASİTESİ
(İqtisadiyyat Sözlüğü) :
(Bk. Massetme Yaklaşımı)