KLASİK DENGE MODELİ
KLASİK DENGE MODELİ
(Ekonomi Sözlüğü) :
Klasik makro model olarak da bilinir. Kapitalist bir ekonominin eşanlı genel dengesinin nasıl oluştuğunu gösteren mekanizmadır. Bu modele göre, gerek emek arzı ve gerekse emek talebi gerçek ücretlere bağlıdır. Gerçek ücretler artarsa emek arzı artar, emek talebi azalır. Böyle olunca emek piyasasında dengeyi sağlayan, yani emek arz ve talebini elişteleyen bir ücret düzeyi daima vardır ve emek piyasası da ekonominin bu ücret düzeyine yönelmesini sağlar. Şayet nüfus artarsa denge ücret düzeyi düşme eğilimine girer, eğer sermaye stoku artarsa, emek talebi yükselir, denge ücret düzeyi yükselme eğilimine girer.Üretim düzeyinin teknoloji veri iken emik piyasası belirler. Çünkü teknoloji veri iken, ne kadar üretim yapılacağı çalışacak insan sayısına bağlıdır ve bunu da emek piyasası belirlemektedir.üretim düzeyi de ortaya çıktıktan sonra, para arzına bağlı olarak fiyatlar genel düzeyi oluşturur: Fiyatlar genel düzeyini belirleyen toplam arz ve toplam taleptir. Toplam arzı üretim düzeyi oluşturur. Toplam talep ise toplam para miktarına bağlıdır. Bunu, paranın tedavül hızı belli iken, para miktarı, yani para arzı tayin eder.Gerçek ticaretler ve fiyatlar genel düzeyi belli olduğuna göre parasal ücretler de ortaya çıkmış demektir. Çünkü parasal ücret zaten gerçek ücretlerin fiyat hareketlerine göre düzeltilmesiyle ortaya çıkar.Öte yandan insanların gelirlerinden tüketmedikleri kısım tasarruftur. Ekonominin yatırım düzeyi ve tasarruf düzeyi faizlere bağlı olarak değişir. Dolayısıyla faizler tasarruf ve yatırımların eşitliğini sağlayacak şekilde hareket eder: Tasarruflar yatırımları aşarsa faizler düşer. Yatırımlar, tasarrufları aşarsa faizler yükselir ve ikisinin eşitliği sağlanır.Görüldüğü gibi, ekonominin eşanlı genel dengesi mal ve hizmet fiyatlarının, faizlerin ve ücretlerin hareketiyle oluşmaktadır. Bunlar piyasalardan herhangi birinde meydana gelebilecek bir eksik ya da fazlayı aşağı yukarı hareket ederek gidermekte, böylece tüm piyasalarda eşanlı olarak arz ve talep dengeleri sağlanmaktadır. Dolayısıyla teknolojinin, insanların öznel tercihlerinin ve pazar arzının belli değerleri için ekonomide belli dengeler meydana gelmektedir.