OWEN, Robert
OWEN, Robert
(Dictionnaire des sciences économiques) :
(1771-1858) 19. yy. başlarında gerçekleştirdiği projelerle büyük etki uyandıran öncü ütopyacı sosyalist İnsan karakterinin düzelmesi sonucu, yani bir ahlak reformu ile iktisadi sistemde dönüşüm sağlanacağına inanıyordu. İnsanın içinde yetiştiği ortamın bir ürünü olduğunu savunan Owen, İngilterede 2000 kiºilik bir iplik fabrikasinda düşüncelerini uygulama şansı elde etmiş, ancak ortakları fabrikayı kapatınca, girişimi sonuçsuz kalmıştır. Bu başarısızlıktan sonra düşüncesi ortak üretim ve üretim araçlarının ortak mülkiyeti temelinde kooperatifçiliğe kaymıştır. Bu düşüncelerini gerçekleştirmek amacıyla Amerikada yeni uyum kolonisi kurmuº ama bu deney de kısa sürede başarısızlığa uğramıştır.Daha sonra Owen, parayı ortadan kaldırmak amacıyla işçilere para yerine emek senetleri vermeyi planlamış, bu senetlerle alışveriş yapılacak emek-mübadele mağazaları açmış, ancak bu girişimi de başarılı olamamıştır. Owen almış olduğu başarısız sonuçlara karşın, düşünceleri açısından birçok sosyal gelişmenin öncülüğünü yapmıştır. Sermayenin karını ortadan kaldırmak arzusu, sonraki yıllarda başlayan kooperatifçilik hareketlerinin esasını oluşturmuştur. Ayrıca işçilerin korunması için işyeri düzeyinde önlemler alınmasını istemesi ve kanun koruyucuları bu konuda müdahalelerde bulunmaya çağırması, kendisine ilk büyük sosyal siyasetçi sıfatını kazandırmıştır. İşçilerin sadece ulusal düzeyde değil, uluslararası düzeyde de korunması gerektiği fikrini, Avrupalı devlet adamlarına telkin etmiştir. Bu bakımdan Owen, Uluslararası Çalışma örgütünün 8ILO) fikir babası olarak kabul edilmektedir.