Dekartçılık.

"Dekartçılık." Kelimesi için arama sonuçları

Felsefe Sözlüğü

Dekartçılık.

 (Felsefe Sözlüğü) :
(Os. Derakt'ın telâmiz ve ahlâfının felsefesi, Fr. Cartesianisme, Al. Cartesianismus, İng. Cartesianism, İt. Cartesianismo). Descartes öğretisi ve Descartes'ın yöntemiyle onun izinde yürüyen öğretilerin genel adı... Ünlü Fransız düşünürü Rene Descartes (1596-1650), gerçeğe varmak için yeni bir yöntem gerektiğini düşünmüştü. Bu yöntem, matematik bir yöntem olmalıydı. Nitekim analitik geometri adı verilen bu yöntemle daüşüncleri parçaladı ve düşünceleri meydana getiren unsurları birer birer ayırarak yeniden kurdu. Şöyle düşünüyordu: İnsanların bütün düşünceleri birbirine bağlıdır, birbirinden çıkar. Bir düşünceyi doğuran her halde başka bir düşüncedir. Öyleyse sırayı titizlikle kovalarsam, doğru olmayan bir düşünceyi doğru sanmaktan sakınarak düşünce zincirinin arasına yanlış bir düşünce karıştırmazsam, erişemeyceğim hiç bir bilgi kalmayacaktır. Kesin olan tek şey var, bir şeyin doğrulğundan şüphe etmek. Şüphe etmek, düşünmektir. Düşünmekse var olmaktır. lÖyleyse var olduğum şüphesizdir. Düşünüyorum, şu halde varım. lİlk bilgim bu sağlam bilgidir, şimdi bütün öteki bilgileri bu bilgiden çıkarabilirim... Böyle bir yöntemle ve her türlü bilgiden şüphe ederek işe başlayan Desacartes, sonunda, ruhla düşüncenin ayrılığına ve ruhla maddenin ayrılığına varmaktadır (düalizm). Bu düşyünce, aynı zamanda bir neden-sonuç düşüncesidir (mekanizm)... Bossuet, Fenelon, Melebranche, Spinoza ve Port-Royalcilerin öğretileri Descartesçı öğretilerdir. Descartes'ın adı, Latinceye benzetilerek Renatus Cartesius'a çevrildiğinden Dekartçılığa Kartesyanizm ve Dekartçılara da Kartist (Fr. Cartiste) demektedir... Özetle, "Descartes fiziğinde özdeğin kendiliğinden oluşturucu gücünü görmüş ve mekanik devimi onun yaşamsal eylemi olarak düşünmüştü. Fizik anlayışını metafizik anlayışından kesinlikle ayırmıştı. Fizik anlayışı içinde özdek, tek töz, varlığın ve bilginin birici nedenidir. Fransız mekanik özdekçiliği onun fizik anlayışına bağlanır. İzdaşları, meslek gereği, metafizik karşıtı eşdeyişle fizikçi oldular". Buna karşı Descartes'ın metafiziğini benimseyenler Jansenistlik, vesilecilik vb. gibi gerici eğilimleri geliştirmişlerdir. bkz. Fransız Özdekçileri, Mekanikçilik, Mekanikçi Özdekçilik, Genbilikçiler, Vesilecilik, PortxRoyal Okulu, Jansenizm.
Çok Aranan Kelimeler Turkish - French Dict. ılık (136926k) Turkish - Germany Dict. çüş (91499k) Turkish - French Dict. açık (73370k) Turkish - Turkish Dict. İNDÎ (62421k) Turkish - French Dict. ırmak (54325k) Turkish - French Dict. çatı (52617k) Turkish - Turkish Dict. HÂDİS (51747k) Kurdish - Turkish Dict. naşî (51607k) Turkish - French Dict. balık (50604k) Turkish - Germany Dict. hasır (46978k) Kurdish - Turkish Dict. rêsî (44180k) Turkish - Germany Dict. ılım (43816k)