ÂSÎ
ANÂSIR-IERBE'A
(İslami Terimler Sözlüğü) :
Dört temel unsur. Maddelerin asıllarını teşkil ettiği kabûl edilen dört unsur; toprak, su,hava, ateş.Allahü teâlâ mahlûkları, anâsır-ı erbe'adan yarattı. (Abdullah bin Abbâs)İnsan bedeni, anâsır-ı erbe'adan meydana gelmiştir. Onların herbirinin kendilerine has birözelliği olup, insanların tabiatı ve mizâcı üzerinde tesirleri vardır. Meselâ ateş; isyân ve kibre;toprak, alçaklık ve tevâzuya; havâ, arzu ve isteğe yol açar . (İmâm-ı Rabbânî)
ÂSÎ
(İslami Terimler Sözlüğü) :
İsyân eden, emre karşı gelen, itâatsizlik eden.1- Allahü teâlânın emir ve yasaklarına uymayan, günâhkâr.Allahü teâlâ Kur'ân-ı kerîmde meâlen buyurdu ki:Allahü teâlânın ve Resûlünün (Muhammed aleyhisselâmın) emirlerine âsî olanlar,beğenmeyenler, (asra, fenne uygun değildir, modern ihtiyaçlara kâfi değildir diyenler)kıyâmette Cehennem ateşinden kurtulamayacaklardır. Bunlara Cehennem'de, çok acıazâb vardır. (Nisâ sûresi: 14)Melekler emrolundukları şeyde Allahü teâlâya âsî olmazlar ve emr olundukları şeyiyaparlar. (Tahrîm sûresi: 6)Ana-babaya iyilik etmek; nâfile namaz, oruç ve hac ibâdetlerinden daha üstündür.Ana-babasına hizmet edenlerin ömrü bereketli ve uzun olur. Ana-babasına karşı gelip,onlara âsî olanların ömürleri bereketsiz ve kısa olur. Ana-babasına âsî olan mel'ûndur.(Hadîs-i şerîf-Miftâh-ul-Cenne)Îmânsız gitmenin sebepleri kırk kadar olup, bunlardan birisi de anaya babaya âsî olmak,yâni İslâmiyet'e uygun olan emirlerini dinlememektir. (Kutbuddîn İznikî)Âsî mü'min tövbe etmezse veya şefâate kavuşmazsa yâhut Allahü teâlâ affetmezse,Cehennem'e girip yanar ise de îmânı olduğu için Cehennem'de sonsuz kalmaz. (Reyhâvî)2. Hükûmete, devlete baş kaldıran. Bâgî.Müslümanlar devlete âsî olmaz. Fitneye, isyâna karışmaz. Kânunlara karşı gelmez.(Abdülganî Nablüsî)
ASR (Asır)
(İslami Terimler Sözlüğü) :
1. Zaman, devir, yüz yıllık zaman.Hadîs-i şerîflerde buyruldu ki:Zamanların en hayırlısı benim asrımdır. Ondan sonra kıymetli olan, benim asrımdansonra gelen asırdır. Daha sonra kıymetlisi, onlardan sonra gelen asrın müslümanlarıdır.Bunlardan sonra, yalancılık yayılır. Şâhid olmaları istenmediği hâlde, yalancı şâhidlikyapılır. (Hadîs-i şerîf-Buhârî)Benden sonra her asırda bir âlim çıkar, dînimi kuvvetlendirir. (Hadîs-i şerîf-EbûDâvûd)2. İkindi vakti.
ÂŞİR
(İslami Terimler Sözlüğü) :
İslâm devletlerinde, şehir dışında durarak; müslüman tüccârdan o anda yanında bulunanticâret malının zekâtını, müslüman olmayanlardan ise, gümrük denilen vergiyi toplayan me'mur.Hükûmetin âşirlerle müslüman tüccardan zekâtları toplaması, onların bu ibâdeti yerinegetirmelerine yardımcı olmak içindir. ( İbn-i Hümâm)İslâm devletlerinde yaşayan zımmî (gayr-i müslim vatandaş) ve harbî (İslâm hükûmetindenizin alarak, müslüman memleketine giden pasaportlu gayr-i müslim) tüccârın, mal ve cangüvenliklerinin korunmasına karşılık her çeşit ticâret mallarından alınan v ergiler de âşirlertarafından toplanırdı. (İbn-i Âbidîn)Amr bin Şuayb şöyle rivâyet etti: Müslüman olmayan Menbic halkı, hazret-i Ömer'emektûb yazarak; "Bize memleketine girmemize izin ver, ticâret yapalım. Biz kazanır size devergi veririz" dediler. Hazret-i Ömer, Eshâb-ı kirâmı (Peygamber efendimizin a rkadaşlarını)toplayıp, mes'eleyi istişâre etti, görüştü. Uygun görülünce, âşirler vâsıtasıyla uşr (gümrükvergisi) denilen bir vergi almaya karar verdiler. Harbîlerden ilk gümrük vergisi, hazret-i Ömerzamânında alındı. (İmâm-ı Ebû Yûsuf)
AŞR (Aşır)
(İslami Terimler Sözlüğü) :
On. Bir cemâat içerisinde ve daha çok cemâatle kılınan namazlardan sonra Kur'ân-ıkerîmden sesli olarak okunan on âyet veya bu mikdara yakın bir bölüm.