sirk


"sirk" Kelimesi için arama sonuçları

Meteorologiya Sözlüğü

BİRİNCİL SİRKÜLASYON

(Meteorologiya Sözlüğü) :
(PRIMARY CIRCULATION) [i]Hakim, temel atmosferik devridaim. Bu devridaimin küresel boyutta olması doğaldır çünkü ekvatorda gerek atmosferin gerekse yerin güneşten gelen ışınlarla fazlaca ısı kazanması söz konusu iken orta ve yüksek enlemlerde hem yerin hem de atmosferin radyasyondan dolayı fazla ısı kaybı vardır. Ekvatorun ısınması ve kutupların soğuması havanın kuşaklar arasında devir etmesine, ekvatordaki sıcak havanın kutuplara doğru, kutuplardaki soğuk havanın da ekvatora doğru hareketine neden olur. Dünyanın dönüşünün saptırıcı etkisi ve deniz ile karaların dengesiz dağılımı nedeniyle de bu devridaim özellikle orta enlemlerde karmaşık bir yapıya bürünür. Rossby Teorisine göre, Güney ve kuzey Yarımkürede kendi içinde dönen üç ayrı hücre vardır: Birinci hücre, ticaret rüzgarı hücresidir. Bu hücrede, ekvator üzerinden ısınarak yükselen hava belli bir seviyeden sonra kutuplara doğru yönelir, üst seviyelerde soğuyan bu sıcak hava at enlemleri adı verilen 35 ° Kuzey ve Güney enlemlerinde tekrar yere iner. Ekvatora doğru esen kuzeyli ve güneyli ticaret rüzgarları bu devridaimi tamamlar. Bu bölgede, özellikle ekvatora yakın yerlerde hava nemli, bulutlu ve yağışlı bir konverjans özelliği taşır. 35 ile 60 ° Kuzey ve Güney enlemleri arasında yer alan ikinci hücrede, aşağı doğru çöken ters ticaret rüzgarlarının yerden kutuplara doğru batılı aşışlarla hareketi hakimdir. Her iki tarafın kutuplara bakan taraflarında yer alan kutupsal cepheler ekvator kaynaklı havanın geri dönmesi için zorlayıcı kuvvet oluşturur. 60 ° enlemleri ile kutuplar arasında yer alan üçüncü hücrede, kutuplara doğru hareket eden hava kutup doğuluları olarak ekvator tarafına geri döner. Bu genel devridaim içinde birçok ikincil sistemler görmek olasıdır.
Meteorologiya Sözlüğü

GENEL ATMOSFER SİRKÜLASYONU/DOLAŞIMI

(Meteorologiya Sözlüğü) :
(GENERAL CIRCULATION) [i]Ekvatorun fazla ısınması, kutupların ise güneşten gelen enerjiden yeterince enerji alamaması ve soğuk olması nedeniyle, atmosferde görülen, ortalama yıllık basınç örüntüsüne uygun düşen büyük ölçekli hava hareketleri. Atmosfer için kullanılan sirkülasyon terimi ortalama ve ideal koşulları gösterir. Gündelik yaşanan gerçek sirkülasyon orta enlemlerde sürekli olarak hareket halinde bulunan alçak ve yüksek basınç merkezlerinden büyük ölçüde etkilenerek değişir. Genel sirkülasyon daha çok, batılı rüzgarlar ve ticaret rüzgarlarında belirgindir. Genel sirkülasyonu açıklayan bir çok teori vardır. Rossby ve Bjerknes Modelleri bunların en önemlileridir. Genel sirkülasyonda temel mantık, ekvatorda ısınan havanın yükselmesi (sürekli alçak basınç merkezi), kutuplarda ise soğuk havanın çökmesidir (sürekli yüksek basınç merkezi). Orta enlemlerde ise, kara ve deniz dağılımı ile ısınma durumuna bağlı olarak alçak ve yüksek basınç merkezlerinin oluşum ve hareket alanları değişiklik gösterir. Gündönümü zamanında ve tekdüze-ideal bir yeryüzü göz önüne alınırsa, genel yeryüzü sirkülasyonu ve basınç dağılımı şu şekilde olur: * Ekvatorda, sığ alçak basınç kuşağının olduğu alanlarda değişik yönlerden ve hafif bir rüzgar. * Ekvator kuşağı ile 30 ° K ve 30 ° G enlemleri arasında kalan bölgede, kuzey yarımkürede kuzeydoğu yönlerden, güney yarımkürede güneydoğu yönlerden esen ticaret rüzgarları veya diğer adıyla tropik doğulu akışlar. * Kuzey ve güney yarımkürede 30 ° ile 40 ° enlemleri arasında kalan bölgede yüksek basınç merkezleri (subtropikal antisiklonlar) ve bunlara bağlı değişik yönlerden hafif rüzgar. * Kuzey ve güney yarımkürede 40 ° ile 60 ° enlemleri arasında kalan bölgede, Kuzey yarımkürede güneybatıdan, Güney yarımkürede kuzeybatıdan esen batılı akışlar. * Kuzey ve güney yarımkürede 60 ° enlemleri civarı alçak basınç kuşağı ve ılıman değişik yönlü rüzgarlar. Kutuplardaki yüksek basınçlardan ayrılan ve doğulu bileşene sahip dışa yönelimli rüzgar kuşağı.
Meteorologiya Sözlüğü

İKİNCİL SİRKÜLASYON

(Meteorologiya Sözlüğü) :
(SECONDARY CIRCULATION) [i]Genel küresel sirkülasyon içerisinde gerçekleşen, muson, tropikal, ekstra tropikal siklon veya antisiklon gibi genel küresel siklon içerisinde önemli bir role sahip ve onları etkileyebilen rüzgar sistemleri için kullanılan genel bir isim.
Meteorologiya Sözlüğü

SİRKÜLASYON/DÖNÜŞ

(Meteorologiya Sözlüğü) :
(CIRCULATION) [i]Kapalı, belirli bir alan veya hacim boyunca/içinde sıvı veya gazın hareketi veya akışı. Meteorolojide ise, nispeten kalıcı olan basınç sistemleriyle beraber hava parsellerinin atmosfer içerisinde hareket etmesidir. Okyanus bilimi anlamında ise, geniş alan ve uzun bir yol kat eden su akıntıları anlaşılır.
Meteorologiya Sözlüğü

TERMAL KAYNAKLI SİRKÜLASYON

(Meteorologiya Sözlüğü) :
(THERMALLY DRIVEN CIRCULATION) [i]Bitişik yüzeylerin farklı soğuma ve ısınma oranları nedeniyle oluşan yatay sıcaklık zıtlaşmasından kaynaklanan günlük yatay hava hareketleri. Yamaç rüzgarı, çapraz vadi, vadi boyu, dağ-düzlük ve deniz meltemi bu tür sirkülasyonlara örnektir.