Uslamlama.
Uslamlama.
( Philosophische Wörterbuch) :
(Os. İstidlâl, Fr. Raisonnement, Al. Vernunftsschluss, İng. Reasoning, İt. Ragionamento). Ussal yargıların mantıksal dizimi... Mantıkta belli birtakım önermelerden sonuç çıkarmaya uslamlama denir. Aristoteles'in tasım öğretisi öbylesine bir uslamlamıdır. Uslamlama, tümdengelim ve tümevarım yöntemiyle yapılır. Uslamlamak (muhakeme etmek), ussal bir işlemdir. Bu yüzden us, uslamlama yetisi olarak da tanımlanmıştır. Örneğin Fransız düşünürü Descartes (1596-1650), felesfesini, uslamlamayla kurmuştur. Descartes'a göre bir düşünceyi meydana getiren daha önceki bir düşüncedir. Öyleyse düşünce zincirinin arasına yanlış bir düşünce karıştırmaksızın sırayı titizlikle kovalayarak gerçeğe varılabilir: Şüphe edilemeyecek hiç bir şey yoktur. Şüphe etmek, düşünmektir. Düşünmekse var olmaktır. Demek ki var olduğum şüphesizdir. Düşünüyorum, şu halde varım (kogito ergo sum). bkz. Mantık, Tasım, Tümdengelim, Tümevarım.