MÜTEVÂTÎ
Haber-i Mütevâtir
(Islamic Glossary) :
Yalan üzerinde ittifâk etmeleri (birleşmeleri) mümkün olmayan bir cemâat (topluluk)tarafından nakledilen, bildirilen haber, hadîs-i şerîf."Delîl getirmek dâvâcıya, yemîn etmek dâvâlıya düşer" hadîs-i şerîfi haber-imütevâtirdir. (Teftâzânî)
Hadîs-i Mütevâtir
(Islamic Glossary) :
Bir çok Sahâbînin Peygamber efendimizden ve başka bir çok kimsenin de bunlardan işittiğive kitâba yazılıncaya kadar, böyle pek çok kimsenin haber verdiği hadîs-i şerîfler. Mütevâtirhadîsleri rivâyet edenlerin yalan üzerinde sözbirliği yapmaları müm kün değildir. Hadîs-imütevâtire muhakkak inanmak ve bildirilenleri yapmak lâzımdır. İnanmayan kâfir olur, îmânıgider. (İbn-i Âbidîn)
MÜTEVÂTÎ
(Islamic Glossary) :
Bir cins içinde bulunan ferdlerin hepsinde müsâvî, eşit miktarda bulunan sıfat, husûsiyet,özellik.İnsanlık yâni insan olma, insanın bütün ferdlerinde en yüksek derecedeki insan ile en aşağıbir insan da eşittir. Meselâ, insan olma bakımından bir peygamber ile peygamber olmayanaynıdır. Yine yüksek makam sâhibi birisi ile bir köy çobanındaki insan lık eşittir. Birinde dahaçok, diğerinde daha az olmaz. Çünkü insanlık, mütevâtîdir. (Abdülhakîm Arvâsî)Tâbi olmak, uymak kelimesi (sözü) mütevâtî sözlerdendir. Çünkü uymak demek, tâbiolanın, uyduğu kimsenin arkasında gitmesi demektir. Bir kimse bir büyüğe uyarsa o kimseyetâbi; uyulan büyük zâta metbû' yâni kendisine uyulan denir. Tâbiin, metbûa uyma sının az veçok olması ve uyduğu zamânın az ve çok olması, kısa ve uzun olması, uymağı değiştiriyor isede, bu değişiklik, farklılık, uymak işinin özünü değiştirmez. Bunun mütevâtî olmasını bozmaz.(Abdülhakîm Arvâsî)
MÜTEVÂTİR HADÎS
(Islamic Glossary) :
Birçok sahâbînin Resûl-i ekremden ve başka birçok kimsenin de bunlardan işittiği ve kitabayazılıncaya kadar, böyle hep, çok kimselerin haber verdiği hadîs-i şerîfler. (Bkz. Hadîs)