Üç Durum Yasası.


Résultats pour "Üç Durum Yasası."

Dictionnaire philosophique

Üç Durum Yasası.

(Dictionnaire philosophique) :
(Os. Üç hal kanunu, Fr. Lois des trois etets). İnsan düşünce ve bilgisinin art arda geçirdiği ileri sürülen üç durumu belirten Auguste Comte'un varsayımı... Fransız düşünürü Auguste Comte'a (1798-1857) göre insan düşünce ve bilgisi, art arda üç durumdan geçmiştir. İnsanlık önce teolojik durum içindeydi. Evren, insan iradesinin tıpkısı iradelerle yönetiliyordu. İnsan düşüncesinin ilk vardığı açıklama buydu. oysa bu ilkdurum da üç basamaklıydı. Birinci basamakta insan, çevresindeki nesneleri tıpkı kendisi gibi canlı, uslu olarak düşünmüştü (fetişizm). İkinci basamakta çevresindeik nesnelerin görünmez varlıklarca yönetildiği sanısına kapıldı (politeizm). Üçüncü basamakta bu görünmez varlıkların tek ve üstün bir iradenin yönetimi altında bulundğuna inandı (monoteizm). İnsanlığın bu durumunu, ikinci durum olan, metafizik durum kovaladı. Evreni yöneten, artık insana benzeyen bir irade değil, soyut bir ilkeydi. Bu halde de insan, soyutladığı nitelikleri; soyut iyiliği, soyut güzelliği, soyut atamlığı gerçek varlıklar saymaktaydı. İnsanlığın üçüncü durumunda pozitif (olumlu, müspet) bir anlayışa ulaşıldı. Bu durum, ortaçağın sona ermesiyle açıldı ve insan artık olayları başka olaylarla açıklamaya başladı. İnsan bu olaylarla yetinmelidir, çünkü bu olayların dışında başkaca hiç bir şey bilemez. bkz. Olguculuk.